به گزارش ایرناپلاس، هر انقلابی در دل خود هزاران داستان و پیام دارد. داستان‌هایی که سرشار از درام، تراژدی، عشق و تنفرند و از همه مهمتر راوی اتحاد و تغییرند. انقلاب‌ها در همه جای دنیا به اندازه‌ای مملو از داستان‌های گوناگون و بی‌شمارند که سال‌ها می‌توان درباره آنها صحبت کرد و اتفاقات را به تصویر کشید.
انقلاب سال ۵۷ هم از این قضایا مستثنی نیست. این دوران مانند دیگر مقاطع تاریخی در هر سرزمین و کشوری، توانسته دست‌مایه فیلمسازان، نویسندگان و سریال‌سازان شود. تقریبا هر ساله و نزدیک به بهمن‌ماه مجموعه‌های تلویزیونی با رویکرد انقلاب ۵۷ و داستان‌هایی از آن زمان روی آنتن تلویزیون می‌رود. مجموعه‌هایی که متاسفانه کمیت آنها از کیفیتشان جلوتر است و زیاد نمی‌توان درباره تاثیرگذاری و ماندگاریشان در قاب تلویزیون و سینما مانور داد.
گرچه آثار ارزشمند و قابل تاملی در این سال‌ها ساخته شده اما شعارزدگی، سوژه‌یابی ضعیف و عاری از هرگونه خلاقیت، روایت‌های شبیه به‌هم و بدون تنوع، شتابزدگی در ساخت و عوامل دیگری موجب شده است تا از این میدان وسیع داستان و ایده‌های جذاب انقلاب، نتوان بهره کافی و لازم را برد. این اتفاق باعث شده که با گذشت سال‌ها و ایجاد شرایط مناسبتر برای بازگویی برخی از واقعیت‌های آن زمان، نسل جوان تصویری واضح و دقیق از دوران انقلاب نداشته باشند و شناختشان تنها به مجموعه‌هایی ناقص، شعاری و مشابه محدود شود. یکی از این مجموعه‌ها سریال روزهای ابدی است که اکنون در حال پخش از تلویزیون بوده و نتوانسته مخاطب را جذب کند و دارای ضعف‌های زیادی است.
جبار آذین منتقد سینما و تلویزیون درباره کارنامه ۴۰ ساله سینما و تلویزیون در ساخت آثار انقلابی با بیان اینکه یکی از ضعف‌ها و معضلات اساسی تولیدات سینما و تلویزیون، فقر آثار انقلابی است، گفت: با آنکه بیش از چهار دهه از رخداد انقلاب اسلامی می‌گذرد اما تا کنون یک اثر شاخص، استاندارد، کامل، هنرمندانه و وفادارانه به وقایع و رخدادهای دوران انقلاب، در تلویزیون و سینما ساخته نشده است.
آنچه در سال‌ها در این مسیر تبدیل به آثار تلویزیونی به‌ویژه سریال‌ها شده به طور عمده رخدادهای انقلاب در بستر مسائل خانوادگی و اجتماعی بوده یا به حواشی موضوع‌های انقلابی خلاصه شده است. در حالی که انقلاب ایران هزاران سوژه و موضوع مهم و تاثیرگذار جهانی دارد که باید به آنها توجه شایسته هنری صورت گیرد و با تشویق مسئولان امور فرهنگی و هنری و همت هنرمندان، تبدیل به آثار شایسته هنری شوند.
شکست تلویزیون در ادای دین به دوران انقلاب
این منتقد با شرح عواملی که باعث ماندگار نشدن آثار انقلابی شده‌اند، اعلام کرد: در سال‌های اخیر سریال‌هایی که در آنها به موضوع‌های انقلابی توجه شده است، بسیار اندک بوده‌اند. دلایل فراوانی از جمله عدم پژوهش و تحقیق و وفاداری به رخدادهای انقلابی و همچنین کاستی‌های بسیاری که در تبدیل موضوع‌های انقلابی به شیوه هنرمندانه وجود دارد، سبب شده است تا این آثار مورد توجه مخاطب قرار نگیرند و جزء آثار مانا و ماندگار تلویزیون یا سینما محسوب نشوند.
به گفته او، تلویزیون با وجود توجه نسبی و با توجه به امکانات فراوانی که در اختیار دارد و همچنین هزینه‌های سرشاری که برای آن در نظر گرفته شده، تا کنون نتوانسته در حد متوسط هم ادای دینی به دوران انقلاب داشته باشد. به این معنی که همچنان جایگاه تولید آثار خوب، مناسب، وطنی و جهان‌پسندانه انقلاب اسلامی در تلویزیون و سینمای کشور ما خالی است.
جایگاه مهم نگاه نوپردازانه به رخدادهای انقلاب
با به کارگیری شاخص‌های بسیاری در ساخت آثار انقلابی می‌توان مجموعه‌های پرمخاطب و جذاب انقلابی را تولید کرد. آثاری که با روایت موضوعات جدید می‌تواند به شفاف‌سازی و به تصویر کشیدن واقعیت‌های آن دوران کمک بسیار کند. چنین آثاری می‌توانند به عنوان یک راهنما برای نسل جوان عمل کنند و در زمانه‌ای که به کتاب کمتر رجوع می‌شود با ساخت مجموعه‌های انقلابی بتوان برشی از تاریخ را برای آنها به تصویر کشاند و ثبت کرد.
آذین درباره این ضرورت گفت: نگاه نوپردازانه به رخدادهای دوران انقلاب به قصد ارائه اطلاعات مفید برای نسل جوان، می‌تواند جایگاه مهمی در تولیدات انقلابی داشته باشد. اما در کنار این تغییر و تحول، نگاه مسئولانه متولیان سینما و تلویزیون بسیار مهم و ضروری است. برای اینکه آثاری که برگرفته از واقعیت‌ها هستند ساخته و ماندگار شوند، به ترغیب و تشویق هنرمندان درجه یک و همچنین استفاده از منابع کافی، کامل و پژوهشگرانه رویدادهای هنگام انقلاب نیاز است.
بنابر گفته این منتقد سینما و تلویزیون، متاسفانه در بسیاری از آثاری که با عنوان فیلم و سریال ساخته شده‌اند به صورت نسبی به برخی از مسائل دوران انقلاب توجه کرده‌اند که اگر این آثار مورد بررسی قرار گیرند متوجه می‌شویم جای تحقیق و پژوهش علمی و درست در آنها خالی است و عمدتا بر مبنای سلیقه تولید شده‌اند؛ در حالی که رویدادهای واقعی دوران انقلاب چیز دیگری بوده است. حتی برخی تا مرحله تحریف هم این اتفاقات را بسط داده‌اند.
به هر حال روایت نسل‌هایی که در آن زمان وقایع را دیده‌اند و در آن دوران فعالیت کرده‌اند باید منطقی، مستند و باورپذیر باشد و اطلاعات مناسب، مفید و درستی به نسل جوان امروز و نسل‌های آینده بدهند. در غیر این صورت همچنان باید از نبود آثار خوب انقلابی به عنوان یک معضل اساسی و فقر ریشه‌ای در تلویزیون یاد کنیم.
نقش مهم مسئولان در ساخت آثار انقلابی با کیفیت
آذین، معتقد است امانت‌داری و مستند حرف زدن مسئولان و متولیان امور هنری و فرهنگی به ویژه سینمایی‌ها و تلویزیونی‌ها در این راستا بسیار مهم است. اگر مسئولان به این مسائل کم‌توجهی کنند، از آن فاصله بگیرند یا با سلیقه‌های مردم همسو نباشند و نخواهند تاریخ را به صورت هنرمندانه به تصویر بکشند؛ بدیهی است در جامعه هم فرهنگسازی درستی شکل نمی‌گیرد و چه بسا در مسیر فرهنگ‌سوزی قرار گیرد.
این کارشناس سینما گفت: لازم است مسئولان به عنوان پیش‌آهنگ تولیدات انقلابی، دست همکاری به سوی هنرمندان انقلابی و درجه یک کشور دراز کنند تا با کمک یکدیگر بتوانند اینگونه آثار را تولید کرده تا ماجرای انقلاب به درستی به نسل‌های بعد منتقل شود.
نظر شما